باتجربه ترین «کنشگران» اجتماعی که نادیده گرفته می شوند/«سالمندان» را از حاشیه به بطن جامعه بیاوریم

به گزارش ویکی سلامت از اصفهان سالمندان با توجه به تجارب و مهارت هایی که در طول زندگی به آن دست یافته اند می توانند برترین کنشگران اجتماعی در جوامع برشمرده می شوند موضوعی که در کشور ما کمتر به آن توجه شده است در حقیقت سالمندان به ظاهر پیر و ناتوان شده اند و به عبارتی به مرحله باز نشستگی رسیده اند اما واقعیت این است که این افراد توانایی های بسیاری دارند که به تناسب سن و امکان می توانند آنها را مورد استفاده و بهره در برداری قرار دهند موضوعی که در دیگر کشورهای دنیا سالهاست به آن توجه جدی می شود.

در حقیقت پژوهش ها نشان داده است که از یک سو توجه برنامه ریزی برای سلامت زندگی سالمندان و به کار گرفتن و شرکت دادن آن ها در امور اجتماعی موجب دوری آنها از افسردگی آلزایمر و حتی بیماری های جسمی می شود و از سوی دیگر به دلیل اعتماد نسل نوجوان و جوان به این قشر این افرادمی توانند به تربیت جوانان پرداخته و به رفع مشکلات و مسائل آنها کمک کنند. در حقیقت سالمندان باتجربه ها و اندوخته هایی که دارند قادرند اعضای خانواده و جامعه را در حل مشکلات یاری دهند و شادی و طراوت در زندگی به وجود آورند.

حس مولد بودن را به سالمندان بازگردانیم

در این ارتباط کمال حیدری معاون فرهنگی شهردار و رئیس سازمان فرهنگی اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان با توجه به برگزاری کارگاه توانمندسازی رابطین کانون های تجربه با موضوع اثرگذاری گروهی اظهار کرد: لازم است حس مولد بودن را به سالمندان بازگردانیم زمانی این امر محقق می شود که بتوانیم بسترهای لازم را با هم افزایی بین بخشی برای کسب رضایت زندگی سالمندان فراهم کنیم.

وی با بیان اینکه وقتی سالمند ارزشمندی خود را درک کند  و به خودباوری دست یابد از زندگی خود رضایت نیز خواهد داشت تصریح کرد:  در امور اجتماعی در سطح محلی و ملی از سالمندان به عنوان فرد کنشگر  استفاده نمی شود لذا باید سالمندان را از حاشیه به بطن جامعه آورد و برنامه ریزی ها نیز باید از خود خانواده  و محلات انجام و حس عزت نفس استقلال و خودمختاری در تصمیم گیری ها به سالمندان داده شود.

ژاله کرمانی رئیس خانه تجربه و دفتر تخصصی سالمند نیز اظهار می کند: هدف از شبکه سازی رابطین محلات استفاده از توانمندی سالمندان در محلات و ایجاد حس مشارکت و خودباوری در بین سالمندان است به گونه ای که خود شخص سالمند مجری فعالیت های سالمندی در محلات باشد؛ مشارکت سالمندان  منجر به حضور فعال و کنشگر بودن آنها در اجتماع می شود.

تا ۳۰ سال آینده ۲۶ درصد کل جمعیت کشور سالمند می شوند

اسحاقی عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی  اصفهان و سخنران این کارگاه نیز اظهار می کند: مسئله سالمندی در سال های اخیر به عنوان یک موضوع اساسی اذهان متخصصان سیاست گذاران و حتی افکار عمومی را به خود معطوف کرده است. تخمین های آماری نشانگر آن اند که تا ۳۰ سال آینده درصد جمعیت سالمند کشور تقریباً به ۲۶ درصد کل جمعیت کشور خواهد رسید بنابراین این امر نیازمند تفکر ارائه سازوکارهای لازم برنامه ریزی های ضروری و مداخله ای مختص به این قشر است. سالمندان در مقایسه با دیگر اقشار سنی جامعه از آسیب های اجتماعی اقتصادی و روانی بیشتری رنج می برند.

توجه و رسیدگی به این قشر آسیب پذیر برنامه های مبتنی بر یافته های علمی مناسبی را می طلبد که شدت آسیب پذیری شان را کاهش دهد  مهم ترین نیازهای سالمندان مربوط به حوزه سلامت (جسمانی روانی و اجتماعی) است که بخش سلامت روان به ویژه اضطراب مرگ در سالمندان جزو موضوعاتی است که کمتر به آن پرداخته شده است

وی ادامه داد: توجه و رسیدگی به این قشر آسیب پذیر برنامه های مبتنی بر یافته های علمی مناسبی را می طلبد که شدت آسیب پذیری شان را کاهش دهد. مهم ترین نیازهای سالمندان مربوط به حوزه سلامت (جسمانی روانی و اجتماعی) است که بخش سلامت روان به ویژه اضطراب مرگ در سالمندان جزو موضوعاتی است که کمتر به آن پرداخته شده است.

کاهش کارکردهای زندگی به دلیل اضطراب و درماندگی

اسحاقی بیان کرد: از شایع ترین اختلالات روانی دوران سالمندی اضطراب مرگ است. منظور از اضطراب مرگ افکار ترس ها و احساساتی درباره رویداد آخر زندگی است که فرد در طول زندگی تجربه می کند. در تعریفی دیگر اضطراب مرگ پیش بینی مرگ خود و ترس از فرایند مرگ و مردن افراد مهم زندگی است اضطراب مرگ به عنوان یک ترس غیرعادی و بزرگ از مرگ همراه با احساسی از وحشت از مرگ یا دلهره هنگام فکر به فرایند مردن یا چیزهایی که پس از مرگ رخ می دهند تعریف می شود از نظر شناختی اضطراب مرگ شامل آگاهی از اهمیت مرگ و انواع اعتقادات نگرش ها تصاویر و افکار مربوط به مرگ و مردن و آنچه بعد مرگ اتفاق می افتد است اضطراب مرگ احساس ناخوشایند از نگرانی های چندبعدی از مبدأ وجود است که از تفکر مرگ درباره مرگ خود و دیگران بر انگیخته می شود .

این استاد دانشگاه تصریح کرد: چنین احساساتی می تواند به درماندگی تغییرات جسمانی از دست دادن کنترل احساس تنهایی و احساس گناه منجر شود و کارکردهای زندگی عادی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.

وی با اشاره به اقداماتی که دفتر تخصصی سالمند در ۲۰ محله شهر اصفهان با هدف توانمندسازی و ارتقای سلامت جسمی روانی و اجتماعی سالمندان مد نظر دارد خاطرنشان کرد: راه اندازی کانون های تجربه در محلات و برگزاری کارگاه های «خوب بمان» با هدف توانمندی و مشارکت چند بعدی سالمندان و مکانی برای اشتراک گذاری تجربه های سالمندان در نظر گرفته شده است تا منجر به افزایش کیفیت زندگی آن ها شود و نیز احساس ارزشمندی  و توانمندی را در این قشر از جامعه ایجاد کند و ترس و اضطراب مرگ را کاهش دهد.

46