ببینید | علی لاریجانی: قهر ایران با آمریکا ابدی نیست / مقامات رسمی پایین تر از رییس جمهور در برهه هایی با آمریکا مذاکره داشته اند

فهیمه نظری: علی لاریجانی مشاور رهبری و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام روز سه شنبه هشتم آبان ماه مهمان ویکی سلامت بود. با توجه به این که حضور ایشان در این خبرگزاری یک روز پس از «روز کوروش» و پنج روز پیش از چهل و پنجمین سال روز تسخیر سفارت آمریکا توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام صورت گرفت در حاشیه ی این دیدار گفت وگوی کوتاهی در این دو موضوع با ایشان انجام دادیم که در پی می خوانید:

با توجه به این که در آستانه ی چهل وپنجمین سال روز تسخیر سفارت آمریکا به دست دانشجویان مسلمان پیرو خط امام قرار داریم می خواستم بپرسم چقدر آن موضوع را در قهر ابدی جمهوری اسلامی ایران با آمریکا موثر می دانید؟

هیچ کس نگفته قهر ابدی. امام و رهبری هم گفته اند که ما هیچ وقت نمی گوییم مسائل ما با آمریکا هرگز حل نمی شود بلکه رفتار آمریکا باید تغییر کند. در این که در شرایط فعلی آمریکایی ها خیلی مسئله سازی می کنند تردید نیست. برداشتم این است که الان در مصافی که درون آن قرار گرفته ایم آمریکا جلوی ما ایستاده است. اسرائیل – به قول مرحوم تقی زاده – آلت فعل است. همین اخیرا دیدم یکی از مقامات روس در شورای امنیت گفته بود حتی اطلاعات نظامی ایران را هم آمریکایی ها به اسراییل داده اند. بنابراین شکل کار این گونه است که این ها به طور جد جنگ جانب اسرائیل را گرفته اند با ما ظاهرسازی می کنند و در ظاهر به دنبال آتش بس هستند؛ ولی در باطن پشت اسراییل اند. بنابراین به نظرم باید در این باره واقع بین باشیم.

آیا تسخیر سفارت آمریکا در ۱۳ آبان ۵۸ را در تبدیل شدن رابطه ی ایران و آمریکا به خط قرمز جمهوری اسلامی موثر نمی دانید؟

توجه کنیم در عالم سیاست کشورهایی نظیر آمریکا عمل گرا هستند دنبال منافع خود هستند. ملاحظه کنید از آن تاریخ تا به حال آمریکایی ها با ایران چه معامله ای داشته اند. اتفاقا این گونه نیست که خط قرمز باشد در برهه هایی مذاکراتی هم با آمریکایی ها صورت گرفت. مثلا در قضیه ی عراق با آمریکا مذاکره شد. در زمینه ی برجام همین طور…

ولی هیچ وقت به صورت رسمی نبود.

رسمی بود.

یعنی روسای جمهور وقت ایران می توانستند به طور مستقیم با روسای جمهور آمریکا مذاکره کنند؟

در سطح روسای جمهور نبود ولی مقامات رسمی در سطوح پایین تر مذاکره کردند.

به هر حال رابطه ی دوطرفه به شکل رسمی با کشورهای دیگر تعریفی مشخص دارد.

به خاطر این که برخی جاها درست با ایران برخورد نکردند. بعد از برجام حوادثی رخ داد که مسیرشان را تغییر دادند. آقای ترامپ بعد از این همه مذاکره آن را به هم زد. بعد از آن در قضیه ی حاج قاسم سلیمانی هم جنایت کرد. این ها را باید در یک ظرف دید. این که بگوییم کانه دعوای خانوادگی باشد نیست کاملا باید معقول برخورد شود.

یعنی معتقدید اگر سفارت تسخیر نمی شد به مرور همین اتفاق ها بین ایران و آمریکا رقم می خورد؟

کشورها در عالم سیاست دنبال منافع خود هستند سفارت باشد یا نباشد. نمی گویم بی تاثیر بوده است می گویم اگر آن ها دنبال این بودند که با ایران روابط معقول داشته باشند می توانستند طوری عمل کنند که مسئله ی سفارت هم حل شود اما نکردند. به محض این که حادثه ای در ایران رخ می داد از آن برای تضعیف ایران بهره می بردند.

آن زمان نظر شما درباره ی تسخیر سفارت چه بود الان چیست؟

آن زمان امام فرمود «انقلاب دوم» و همه حمایت کردند. فکر نمی کنم کسی آن زمان مخالف این قضیه بود. حداقل اگر هم بود علنی نبود. ولی الان سوال این است که با وضعیتی که داریم باید چه کرد. فکر می کنم با بحرانی که اسراییل و آمریکا ایجاد کرده اند مقداری باید منطقی و عاقلانه نسبت به این موضوع فکر کرد. مخصوصا شما که در بخش رسانه ای هستید گاهی شیفتگی بلاوجهی در جامعه در مورد آمریکا ایجاد می شود که مبنا و پشتوانه ی معقول ندارد شما باید دنبال منافع ملی ایران باشید. اگر منافع ما روزی با چین حل می شود یا با روسیه باید با آن ها مذاکره کنیم اگر منافع ملی ما با غرب هم حل می شود با غرب. نمی خواهیم یک بعدی باشیم؛ ولی مسئله ی ما منافع ملی ایران است. این باید مبنا باشد. اگر روزی آمریکایی ها بد کردند باید بگوییم بد کردید پس حساب تان را جای دیگری می رسیم. با چینی ها کار می کنیم. یعنی گم شده ی ما باید منافع ملی باشد.در عالم سیاست مخصوصا در صحنه ی بین المللی هچ دولتی هیچ کسی پسرخاله ی دیگری نیست.

در اهمیت «روز کورش»

با توجه با این که هفتم آبان به عنوان «روز کوروش» نام گرفته نگاه تان به این روز چیست و آیا بزرگداشت آن را موجب انسجام ملی می دانید؟

خوب مرحوم آقای علامه طباطبایی می گویند که کوروش احتمالا جزو پیامبران بوده. اسم کوروش در کتب مقدس هم آمده و از او یاد شده است. منتها این نباید دستاویز کشمکش در داخل شود. کوروش یک سرمایه است برای ایرانیان. کوروش یک پادشاه عدالت گر و عاقلی بود. هنوز در آثار کلاسیک فلسفی از او به خوبی یاد می کنند. مثلا افلاطون در آثار خود مثل «جمهور» و «قوانین» از کوروش یاد می کند. می گوید کوروش پادشاهی بود که گرچه حکومتش حکومت پادشاهی بود یعنی دموکراسی در آن نبود (افلاطون می گوید در یونان دموکراسی وجود داشت اما در این جا حکومت پادشاهی بود) ولی مردمی و عدالتگر بود و به منافع ملت توجه داشت. اما جانشین او کمبوجیه این جور نبود در ناز و نعمت بزرگ شد و حواسش نبود که مثل پدر کار کند. افلاطون از داریوش نیز تعریف می کند ولی از جانشینان او خوب نمی گوید بنابراین در گذشته ی تاریخ ما افرادی هستند که به درد پشتوانه ی فرهنگی ما می خورند. ولی این موضوع عامل کشمکش شده است؛ عده ای طرفدار عده ای مخالف. به هر حال کوروش سرمایه ای بوده نکات مثبتی داشته برای آن موقع ایران و می توان از این نکات استفاده کرد؛ ولی نباید این امور به یک بحث و کشمکش سیاسی تبدیل شود و عده ای آن را مستمسک اغراض دیگری کنند. این روش ها در هر طرف به این گونه واقعیات تاریخی لطمه می زند. محل کشمکش های سیاسی عرصه ی میراث فرهنگی نیست.

۲۳۲۵۹