واخواست سفته کجا انجام میشود

اگه سفته ای دستتونه و متعهد به موقع پولشو نداده، حتماً این سوال براتون پیش میاد که برای واخواست سفته کجا باید رفت؟ خب، اصلی ترین و اولین جایی که برای ثبت واخواست سفته باید مراجعه کنید، دفاتر خدمات الکترونیک قضایی هست. این دفاتر نقش مهمی در رسمی کردن اعتراض شما به عدم پرداخت سفته دارن و شروع کننده مسیر قانونی وصول طلب شما هستن.

سفته، این سند تجاری قدیمی و پرکاربرد، هنوز هم تو معاملات و قراردادهای روزمره ما جایگاه ویژه ای داره. از خرید و فروش های کوچک تا تضمین های بزرگ کاری، سفته مثل یک قولنامه محکم مالی عمل می کنه. اما چی میشه اگه طرف مقابل، به تعهدش عمل نکنه و سررسید سفته برسه و مبلغ پرداخت نشه؟ اینجا واخواست سفته وارد گود میشه. این فرآیند حقوقی به شما کمک می کنه تا حق و حقوقتون رو پیگیری کنید و نذارید پولتون بی حساب و کتاب بمونه. پس اگه با این وضعیت مواجه شدید و دنبال راه چاره ای هستید، با ما همراه باشید تا گام به گام این مسیر رو با هم طی کنیم و بفهمیم که نحوه واخواست سفته و اجرا گذاشتن سفته چطوریه و کجاها باید برید.

واخواست سفته چیست؟ درک مفهوم حقوقی به زبان ساده

اول از همه، بیایید ببینیم اصلاً واخواست سفته چیست. فرض کنید شما یک سفته دارید که قرار بوده فلان تاریخ پولش پرداخت بشه، اما اون تاریخ رسیده و از پول خبری نیست. در این حالت، شما به عنوان دارنده سفته، حق دارید رسماً اعتراض کنید که آقا/خانم، پول من پرداخت نشده! این اعتراض رسمی و قانونی به عدم پرداخت وجه سفته رو «واخواست سفته» میگن. هدف از این کار اینه که به صورت قانونی ثبت بشه که بدهکار، سفته رو پرداخت نکرده.

شاید فکر کنید خب چه کاریه؟ همین که پول نداده کافی نیست؟ نه، واخواست کردن سفته خیلی مهمه. چرا؟ چون اگه سفته رو واخواست نکنید، اون سفته از یک سند تجاری با کلی مزایای حقوقی (مثل حق رجوع به ظهرنویس ها و ضامن ها) تبدیل میشه به یک سند عادی. یعنی چی؟ یعنی مزایای اصلی سفته تجاری رو از دست میدید و پیگیری طلب، سخت تر و پیچیده تر میشه. پس در واقع، واخواست سفته یک جور اخطار رسمی و نهایی به متعهد (صادرکننده) و ظهرنویسان سفته است که شما دارید دنبال پولتون می افتید و قراره از طریق قانونی پیگیری کنید.

پس، یادتون باشه واخواست کردن سفته فقط یک کلمه حقوقی قلمبه سلمبه نیست، بلکه یک اقدام حیاتیه که اگه می خواید تمام حقوق قانونی تون رو حفظ کنید، باید سر موقع انجامش بدید.

واخواست سفته کجا انجام می شود؟ (پاسخ تفصیلی)

رسیدیم به سوال اصلی: واخواست سفته کجا انجام می شود؟ در گذشته های دورتر، ممکنه شنیده باشید که واخواست سفته تو دادگاه یا جاهای دیگه انجام می شد، اما امروز روال کار تغییر کرده و همه چیز یک کم مدرن تر و متمرکزتر شده.

مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: دروازه اصلی واخواست

امروزه، اولین و اصلی ترین جایی که برای واخواست سفته باید مراجعه کنید، دفاتر خدمات الکترونیک قضایی هستن. دیگه نیازی نیست مستقیم برید دادگستری و تو دالان های شلوغش گم بشید. این دفاتر مثل پلی هستن بین شما و سیستم قضایی. کافیه با اصل سفته و مدارک شناسایی تون به یکی از این دفاتر برید و درخواست واخواست سفته رو ثبت کنید.

مراحل اولیه ثبت درخواست واخواست در این دفاتر اینطوریه که شما مدارکتون رو ارائه میدید، کارشناس دفتر اطلاعات سفته و مشخصات طرفین رو وارد سیستم می کنه. یک سری فرم های چاپی هم هست که باید تکمیل بشه. نگران نباشید، کارشناس های این دفاتر راهنمایی تون می کنن. بعد از اینکه اطلاعاتتون ثبت شد و هزینه های مربوطه رو پرداخت کردید، درخواست شما به صورت الکترونیکی برای ادامه پیگیری ها ارسال میشه و یک گواهی واخواست بهتون داده میشه که باید خوب ازش نگهداری کنید.

دایره واخواست دادگستری: نقش تکمیل کننده

درسته که ثبت اولیه واخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام میشه، اما خب دایره واخواست دادگستری هم هنوز یک نقش تکمیل کننده داره. در واقع، پس از اینکه شما درخواستتون رو تو دفاتر خدمات قضایی ثبت کردید، این دایره است که مراحل قانونی بعدی رو انجام میده و واخواست نامه رسمی رو صادر می کنه و به متعهد ابلاغ می کنه. یعنی کار شما تو دفاتر خدمات قضایی شروع میشه و بعدش سیستم قضایی ادامه روال رو تو دایره واخواست پیگیری می کنه. البته شما دیگه لازم نیست مستقیم به دایره واخواست برید، چون مراحل اداری و ابلاغ از طریق همون دفاتر خدمات قضایی و سیستم قوه قضاییه انجام میشه.

دفتر اسناد رسمی (در موارد خاص یا روال های گذشته)

شاید شنیده باشید که قبلاً امکان ثبت واخواست در دفاتر اسناد رسمی هم وجود داشته. خب، باید گفت که این روال خیلی رایج نیست و بیشتر مربوط به گذشته بوده یا در موارد خاص و نادر اتفاق می افتاده. اما در کل، بهترین و مطمئن ترین راه همون مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی برای واخواست سفته هست. اونا دقیقاً برای همین کار تاسیس شدن و کار شما رو راحت تر می کنن.

مهلت قانونی واخواست سفته: از دست ندهید!

یکی از مهم ترین چیزهایی که باید حواستون بهش باشه، مهلت واخواست سفته است. این مهلت مثل یک خط قرمز می مونه که اگه ازش رد بشید، ممکنه بخشی از حقوق قانونی تون رو از دست بدید. پس خیلی مهمه که این بخش رو با دقت بخونید.

طبق قانون تجارت، برای واخواست سفته مهلت مشخصی وجود داره که باید حتماً رعایت بشه:

1. برای سفته های دارای سررسید معین: اگه سفته تون یک تاریخ مشخص برای پرداخت داره (مثلاً ۲۵ بهمن ۱۴۰۲)، شما فقط ۱۰ روز پس از این تاریخ سررسید فرصت دارید که برای واخواست اقدام کنید. یعنی اگه سررسید ۲۵ بهمنه، تا ۴ اسفند فرصت دارید.
2. برای سفته های عندالمطالبه (بدون تاریخ سررسید): این سفته ها رو هر وقت دارنده بخواد، باید پرداخت بشن. اما برای واخواست این نوع سفته ها، اول باید یک اظهارنامه رسمی برای صادرکننده بفرستید و ازش بخواید که پول رو پرداخت کنه. تو این اظهارنامه، یک مهلت معقول (مثلاً ۱۰ روزه) برای پرداخت تعیین می کنید. بعد از اینکه این اظهارنامه به دست متعهد رسید و مهلتی که تو اظهارنامه دادید تموم شد و باز هم پول پرداخت نشد، شما ۱۰ روز پس از ابلاغ اظهارنامه فرصت دارید که سفته رو واخواست کنید.

تأثیر تعطیلات رسمی و روزهای غیرکاری

یک نکته مهم دیگه اینکه اگه روز دهم این مهلت قانونی، مصادف با تعطیل رسمی یا روزهای غیرکاری باشه، مهلت شما به اولین روز کاری بعد از اون تعطیلات منتقل میشه. مثلاً اگه دهمین روز واخواست، جمعه باشه، شما تا شنبه فرصت دارید.

چرا رعایت مهلت مهمه؟ اگه تو این مهلت ۱۰ روزه اقدام به واخواست سفته نکنید، دو تا اتفاق مهم می افته:

• محرومیت از مزایای تجاری: سفته شما از یک سند تجاری تبدیل به یک سند عادی میشه. این یعنی دیگه نمی تونید از مزایای مهمی مثل «مسئولیت تضامنی ظهرنویسان و ضامنین» استفاده کنید.
• مشکلات در توقیف اموال: اگه بخواید بدون واخواست به موقع، برای توقیف اموال متعهد اقدام کنید، باید یک مبلغی رو به عنوان خسارت احتمالی تو صندوق دادگستری به امانت بذارید. در حالی که اگه به موقع واخواست کرده باشید، این نیاز نیست.

خلاصه که مهلت واخواست سفته یک چیز کاملاً جدی و تعیین کننده است و بی توجهی بهش می تونه کلی دردسر براتون درست کنه.

مراحل گام به گام واخواست سفته

خب، حالا که فهمیدیم واخواست سفته چیست و واخواست سفته کجا انجام میشود و مهلت واخواست سفته چقدره، بیایید ببینیم مراحل عملی کار چطوریه. این مراحل رو گام به گام با هم مرور می کنیم تا بدونید دقیقاً باید چیکار کنید:

1. گام اول: بررسی تاریخ سررسید و آماده سازی

   اولین کاری که باید بکنید اینه که سفته تون رو بردارید و تاریخ سررسیدش رو با دقت نگاه کنید. اگه سفته شما تاریخ سررسید مشخصی داره، باید از همین الان حواستون به مهلت ۱۰ روزه بعد از اون تاریخ باشه. اما اگه سفته شما «عندالمطالبه» است (یعنی تاریخ سررسید نداره)، باید اول یک اظهارنامه رسمی برای صادرکننده بفرستید و ازش بخواهید که پول رو پرداخت کنه. تو این اظهارنامه یک مهلت مشخص (مثلاً ۱۰ روز) برای پرداخت تعیین کنید. بعد از ابلاغ اظهارنامه و سپری شدن این مهلت، شما ۱۰ روز فرصت دارید که سفته رو واخواست کنید.

2. گام دوم: مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

   همونطور که گفتیم، وقتی مهلت واخواستتون شروع شد، باید با اصل سفته و مدارک شناسایی معتبر (کارت ملی و شناسنامه) به نزدیک ترین دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. اگه وکیل دارید، وکیلتون این کار رو انجام میده و نیازی به حضور شما نیست.

3. گام سوم: تکمیل اوراق و ثبت درخواست واخواست

   تو دفتر خدمات قضایی، کارشناس پرونده رو تشکیل میده و اطلاعات سفته و مشخصات شما (دارنده سفته) و متعهد (صادرکننده سفته) رو وارد سیستم می کنه. باید اصل سفته رو بهشون بدید تا مهر و امضا کنن و بعد بهتون برگردونن. یک فرم واخواست نامه هم هست که اطلاعات مربوط به سفته و درخواست شما توش ثبت میشه.

4. گام چهارم: پرداخت هزینه های مربوطه

   برای واخواست سفته باید یک سری هزینه های قانونی رو پرداخت کنید. این هزینه ها شامل هزینه خدمات دفتر الکترونیک قضایی و هزینه تمبر واخواست نامه میشه که درصدی از مبلغ سفته است. کارشناس دفتر دقیقاً بهتون میگه که چقدر باید پرداخت کنید و فیش پرداخت رو بهتون میده.

5. گام پنجم: دریافت گواهی واخواست و پیگیری وضعیت

   بعد از پرداخت هزینه ها و ثبت نهایی درخواست، یک نسخه از گواهی واخواست سفته به شما داده میشه. این گواهی نشون میده که شما رسماً و در مهلت قانونی، سفته رو واخواست کردید. این گواهی رو خوب نگهداری کنید چون برای مراحل بعدی پیگیری طلب، بهش نیاز دارید. بعد از این مرحله، واخواست نامه به متعهد ابلاغ میشه و پرونده وارد مراحل بعدی پیگیری قانونی میشه.

مدارک لازم برای واخواست سفته

برای اینکه کارهاتون تو دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به سرعت و بدون مشکل پیش بره، لازمه که مدارک مورد نیاز رو از قبل آماده کنید. این مدارک شامل موارد زیر میشه:

• اصل سفته: این مهم ترین مدرکه! سفته باید بدون هیچ خط خوردگی، پارگی یا مخدوش شدن جدی باشه. اگه سفته آسیب دیده باشه، ممکنه تو روند پیگیری به مشکل بخورید.
• کپی خوانا از تمام صفحات سفته: از سفته تون چند تا کپی با کیفیت بگیرید. همه اطلاعات مثل تاریخ صدور، مبلغ، امضا و مشخصات صادرکننده باید واضح و خوانا باشه.
• مدارک شناسایی دارنده سفته: شامل کارت ملی و شناسنامه معتبر خودتون میشه.
• وکالت نامه رسمی (در صورت اقدام از طریق وکیل): اگه کار رو به وکیل سپردید، باید وکالت نامه رسمی و معتبر وکیل رو هم همراه داشته باشید.
• نسخه ابلاغ شده اظهارنامه (در مورد سفته عندالمطالبه): همونطور که قبل تر گفتیم، اگه سفته تون عندالمطالبه است، باید قبل از واخواست، اظهارنامه رسمی به صادرکننده فرستاده باشید. پس نسخه ابلاغ شده اون اظهارنامه رو هم همراه خودتون ببرید.

آماده کردن این مدارک قبل از مراجعه به دفاتر خدمات قضایی، وقت شما رو حفظ می کنه و کمک می کنه تا فرآیند واخواست سفته سریع تر انجام بشه.

یادتون باشه که اصل سفته حکم طلا رو داره؛ هرگز اون رو گم نکنید و موقع ارائه به دفاتر خدمات قضایی، مطمئن بشید که مهر و امضا خورده و بهتون برگردونده میشه.

پس از واخواست سفته: نحوه به اجرا گذاشتن سفته برای وصول مطالبات

خب، حالا که سفته رو واخواست کردید و خیال تون از بابت حفظ مزایای تجاری اون راحته، مرحله بعدی اینه که برای وصول سفته اقدام کنید. در واقع اجرا گذاشتن سفته بعد از واخواست کردنش دو تا مسیر اصلی داره: یکی از طریق مراجع قضایی (دادگاه یا شورای حل اختلاف) و اون یکی از طریق اداره ثبت اسناد و املاک. هر کدوم از این روش ها مزایا و معایب خاص خودشون رو دارن.

الف) از طریق مراجع قضایی (دادگاه یا شورای حل اختلاف): مسیر جامع تر

این روش برای وقتی مناسبه که مبلغ سفته بالاست، یا می خواید علاوه بر صادرکننده، از ضامنین و ظهرنویسان هم مطالبه کنید. در واقع، این مسیر حقوقی جامع تری رو پیش روی شما میذاره.

1. تنظیم و ثبت دادخواست: اولین کار اینه که از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، یک دادخواست مطالبه وجه سفته تنظیم و ثبت کنید. تو این دادخواست، مبلغ سفته، مشخصات متعهد و هر کسی که مسئول پرداخت محسوب میشه (مثل ظهرنویسان یا ضامنین) رو ذکر می کنید.
2. ابلاغ به متعهد و سایرین: بعد از ثبت، دادخواست به متعهد و اگه لازم باشه به ظهرنویسان و ضامنین ابلاغ میشه تا اونا هم از شکایت شما خبردار بشن.
3. جلسات دادرسی: اگه متعهد یا بقیه افراد اعتراض کنن یا نیاز به بررسی بیشتری باشه، جلسات دادگاه تشکیل میشه و قاضی به پرونده رسیدگی می کنه.
4. صدور رأی و اجراییه: اگه حق با شما باشه، دادگاه رأی به پرداخت میده. اگه متعهد باز هم پرداخت نکنه، می تونید درخواست صدور اجراییه کنید.
5. توقیف اموال: با اجراییه، می تونید برای توقیف اموال بدهکار اقدام کنید. این اموال می تونه شامل حساب بانکی، خودرو، ملک یا حتی حقوق و دستمزدش باشه.

مزایا و معایب این روش: مزیتش اینه که می تونید از همه مسئولین (صادرکننده، ظهرنویس، ضامن) مطالبه کنید و هر نوع اموالی رو توقیف کنید. عیبش اینه که ممکنه زمان بر باشه (گاهی ۳ تا ۶ ماه یا حتی بیشتر) و هزینه های دادرسی بیشتری هم داره.

ب) از طریق اداره ثبت اسناد و املاک: مسیر سریع تر

این روش معمولاً سریع تر و کم هزینه تره، اما یک محدودیت مهم داره: شما فقط می تونید علیه «صادرکننده سفته» اقدام کنید و نمی تونید از ظهرنویسان یا ضامنین مطالبه کنید. این روش برای وقتی خوبه که فقط صادرکننده بدهکاره و می خواید سریع تر به پولتون برسید.

1. درخواست صدور اجراییه: با در دست داشتن سفته واخواست شده، به دایره اجرای ثبت اسناد و املاک مراجعه می کنید و درخواست صدور اجراییه ثبتی رو میدید.
2. ابلاغ به متعهد: اداره ثبت، اجراییه رو به متعهد ابلاغ می کنه و بهش مهلت میده تا پول رو پرداخت کنه.
3. توقیف اموال: اگه متعهد باز هم پرداخت نکنه، می تونید درخواست توقیف اموالش رو از اداره ثبت داشته باشید.

مزایا و معایب این روش: مزیت اصلیش سرعت بیشتر (حدود ۳۰ تا ۴۵ روز) و هزینه های کمترشه. عیبش اینه که فقط علیه صادرکننده قابل اجراس و نمی تونید سراغ ظهرنویسان برید.

ج) مطالبه سفته بدون واخواست: فقط علیه صادرکننده

اگه به هر دلیلی مهلت واخواست سفته رو از دست دادید و سفته رو واخواست نکردید، باز هم می تونید برای وصول سفته اقدام کنید، اما با محدودیت های جدی. تو این حالت، سفته شما از یک سند تجاری با مزایای خاص، تبدیل به یک سند عادی میشه و فقط می تونید علیه «صادرکننده سفته» اون رو به اجرا بذارید. یعنی دیگه نمی تونید از ظهرنویسان یا ضامنین طلب کنید. ضمن اینکه اگه بخواید درخواست توقیف اموال (تأمین خواسته) بدید، باید یک مبلغی رو به عنوان خسارت احتمالی تو صندوق دادگستری واریز کنید.

هزینه های واخواست و اجرای سفته

همونطور که می دونید، هر فرآیند قانونی یک سری هزینه های خاص خودش رو داره. واخواست سفته و بعد از اون اجرا گذاشتن سفته هم از این قاعده مستثنی نیست. اطلاع از این هزینه ها بهتون کمک می کنه تا بودجه بندی درستی برای پیگیری طلب تون داشته باشید.

هزینه واخواست سفته

خود فرآیند واخواست سفته یک هزینه مشخص داره که معمولاً به صورت درصدی از مبلغ کل سفته محاسبه میشه. این مبلغ ثابت نیست و هر سال ممکنه تغییر کنه، اما معمولاً یک نرخ مشخصی (مثلاً حدود ۰.۵ تا ۲ درصد) از مبلغ سفته برای این کار در نظر گرفته میشه. این هزینه رو باید تو دفاتر خدمات الکترونیک قضایی پرداخت کنید.

هزینه های دادرسی در روش قضایی

اگه تصمیم بگیرید سفته رو از طریق دادگاه به اجرا بذارید، باید یک سری هزینه های دیگه هم پرداخت کنید:

• هزینه ثبت دادخواست: این هزینه هم به صورت درصدی از مبلغ سفته است (مثلاً حدود ۳.۵ درصد). این مبلغ رو هم تو دفاتر خدمات الکترونیک قضایی موقع ثبت دادخواست پرداخت می کنید.
• هزینه های کارشناسی: گاهی ممکنه برای بررسی امضا، خط یا سایر مسائل، نیاز به نظر کارشناس باشه که این هم خودش هزینه های جداگانه داره.
• هزینه حق الوکاله وکیل: اگه وکیل بگیرید، حق الوکاله وکیل هم به این هزینه ها اضافه میشه. البته مزیت این روش اینه که در صورت پیروزی در دادگاه، می تونید تمام این هزینه ها رو از متعهد مطالبه کنید.

هزینه های اجراییه در روش ثبتی

اگه مسیر اداره ثبت رو انتخاب کنید، هزینه ها معمولاً کمتر از روش قضاییه. اینجا هم یک درصدی از مبلغ سفته به عنوان هزینه اجرای ثبت از شما گرفته میشه که معمولاً حدود نیم عشر دولتی یا ۵ درصد مبلغ سفته است. خوبی این روش هم اینه که سریع تر به نتیجه می رسید.

مثال های عملی برای محاسبه هزینه ها (فرضی)

بیایید با یک مثال ببینیم که هزینه ها چطوری محاسبه میشه (توجه داشته باشید که این ارقام تقریبی و بر اساس تعرفه های فرضی هستند و ممکن است در زمان مطالعه شما متفاوت باشند):

فرض کنید یک سفته ۱۰۰ میلیون تومانی دارید:

1. هزینه واخواست: مثلاً ۰.۵% مبلغ سفته = ۵۰۰ هزار تومان.
2. روش قضایی (دادگاه):
   • هزینه ثبت دادخواست (مثلاً ۳.۵%): ۳.۵ میلیون تومان.
   • جمع کل (بدون کارشناسی و وکیل): ۴ میلیون تومان.
3. روش ثبتی (اداره ثبت):
   • هزینه اجراییه (مثلاً ۵%): ۵ میلیون تومان.
   • جمع کل: ۵.۵ میلیون تومان.

این نکته رو هم فراموش نکنید که اگه سفته رو به موقع واخواست نکرده باشید و بخواید برای توقیف اموال (تأمین خواسته) اقدام کنید، باید مبلغی رو هم به عنوان خسارت احتمالی تو صندوق دادگستری به امانت بذارید که معمولاً معادل ۲۰ تا ۳۰ درصد مبلغ سفته است. البته این مبلغ پس از پایان پرونده بهتون برگردونده میشه.

در نهایت، خبر خوب اینه که کلیه هزینه های واخواست و اجرای سفته رو در صورت پیروزی، می تونید از متعهد و ضامنین مطالبه کنید.

نکات حقوقی تکمیلی و کاربردی درباره سفته

حالا که تمام مراحل اصلی رو با هم مرور کردیم، بد نیست به چند تا نکته حقوقی مهم و کاربردی دیگه هم درباره سفته اشاره کنیم. این نکات ممکنه تو موارد خاص به دردتون بخوره.

نقش وکیل در واخواست و اجرای سفته: چرا کمک وکیل توصیه می شود؟

پیگیری واخواست سفته و اجرا گذاشتن سفته، مخصوصاً اگه مبلغش زیاد باشه یا پای چند نفر (ظهرنویس، ضامن) در میون باشه، می تونه حسابی پیچیده و زمان بر باشه. اینجا نقش وکیل برای سفته پررنگ میشه. یک وکیل متخصص تو این حوزه می تونه:

• در رعایت مهلت ها: اطمینان حاصل کنه که شما هیچ مهلت قانونی مهمی رو از دست نمیدید.
• در تنظیم دادخواست: یک دادخواست حقوقی قوی و بدون نقص تنظیم کنه.
• در توقیف اموال: سریع تر و موثرتر برای توقیف اموال بدهکار اقدام کنه.
• در کاهش استرس: بار سنگین پیگیری های اداری و قضایی رو از دوش شما برداره.

خلاصه، کمک گرفتن از وکیل می تونه شانس شما رو برای وصول سفته به میزان زیادی افزایش بده و از تضییع حقوق تون جلوگیری کنه.

توقیف اموال بدهکار: چگونه می توان اموال منقول و غیرمنقول را توقیف کرد؟

یکی از قوی ترین اهرم های قانونی برای اجرا گذاشتن سفته، امکان توقیف اموال بدهکاره. اگه رأی دادگاه یا اجراییه از اداره ثبت به نفع شما صادر بشه و بدهکار باز هم پرداخت نکنه، می تونید درخواست توقیف اموالش رو بدید. این اموال می تونه شامل:

• اموال منقول: مثل حساب های بانکی (به صورت کسر از حقوق یا موجودی حساب)، خودرو، سهام، ابزار و ماشین آلات، و هر چیز دیگه ای که قابل جابجایی باشه.
• اموال غیرمنقول: مثل ملک، زمین، آپارتمان و هر نوع اموال ثابتی که سند داره.

برای توقیف اموال، باید آدرس و مشخصات اموال رو به مراجع قضایی یا ثبتی اعلام کنید تا اونا اقدامات لازم رو انجام بدن. البته توقیف اموال یک سری قواعد و استثنائات هم داره، مثلاً اموال ضروری زندگی بدهکار (مثل اثاثیه ضروری منزل) قابل توقیف نیست.

سفته سفید امضا و واخواست آن: نکات حقوقی مربوط به سفته های ناقص

سفته سفید امضا یعنی سفته ای که فقط امضای صادرکننده رو داره و بقیه قسمت ها (مثل مبلغ، تاریخ سررسید، نام گیرنده) خالی گذاشته شده. این نوع سفته ها معمولاً به عنوان ضمانت یا برای تسهیل معاملات صادر میشن و تکمیل اون ها به عهده دارنده سفته است. از نظر حقوقی، سفته سفید امضا معتبره و دارنده میتونه اون رو تکمیل و برای وصول سفته اقدام کنه. اما یک نکته خیلی مهم وجود داره: سوء استفاده از سفید امضا، جرمه! اگه کسی سفته سفید امضا رو بر خلاف توافق تکمیل کنه، مرتکب جرم سوء استفاده از سفید امضا شده و مجازات حبس داره.

برای واخواست سفته سفید امضا، اول باید قسمت های خالی سفته (با رعایت توافقات اولیه) تکمیل بشه، بعد مثل یک سفته معمولی، اگه سررسیدش گذشت و پرداخت نشد، اقدام به واخواست اون کنید.

سفته بدون تاریخ یا تاریخ گذشته و واخواست: نحوه اقدام در این موارد

اگه سفته ای دارید که تاریخ سررسید نداره، بهش میگن سفته عندالمطالبه. این سفته رو هر وقت دارنده بخواد، باید پرداخت بشه. برای واخواست سفته عندالمطالبه، همونطور که گفتیم، اول باید یک اظهارنامه رسمی برای صادرکننده بفرستید و ازش بخواهید پول رو پرداخت کنه و یک مهلت معقول تو اظهارنامه بهش بدید. بعد از ابلاغ اظهارنامه و سپری شدن مهلت، ۱۰ روز فرصت دارید که سفته رو واخواست کنید.

حالا اگه سفته شما تاریخ سررسید داشته و از اون تاریخ گذشته و شما هم نتونستید تو مهلت ۱۰ روزه واخواست کنید (یعنی سفته تاریخ گذشته شده و بدون واخواست مونده)، باز هم نگران نباشید! حق شما برای وصول سفته به طور کامل از بین نمیره. فقط سفته شما از یک سند تجاری به یک سند عادی تبدیل میشه. این یعنی:

• فقط می تونید علیه صادرکننده سفته اقدام کنید، نه ظهرنویسان و ضامنین.
• اگه بخواید برای توقیف اموال (تأمین خواسته) اقدام کنید، باید مبلغی رو به عنوان خسارت احتمالی تو صندوق دادگستری واریز کنید.

در هر صورت، برای پیگیری سفته تاریخ گذشته هم می تونید از طریق دادگاه اقدام کنید و پولتون رو مطالبه کنید.

تفاوت واخواست سفته و چک: تفاوت های اساسی در فرآیند

هم سفته و هم چک، اسناد تجاری هستن و برای مطالبه وجهشون نیاز به یک سری اقدامات قانونی دارن، اما تفاوت های مهمی با هم دارن:

ویژگی	سفته	چک
مقام رسیدگی اولیه (واخواست/ برگشت)	دفاتر خدمات الکترونیک قضایی (برای واخواست)	بانک (برای صدور گواهی عدم پرداخت/ برگشت چک)
مهلت اقدام اولیه	۱۰ روز از سررسید (یا ابلاغ اظهارنامه) برای واخواست	۶ ماه از تاریخ صدور (برای اقدام کیفری)؛ ۱۵ روز یا ۴۵ روز (برای اقدام ثبتی و حقوقی)
مسئولیت ضامنین و ظهرنویسان	برای حفظ این حق، واخواست به موقع ضروری است.	مسئولیت تضامنی حتی بدون اقدام اولیه بانکی (برگشت زدن چک) برای ظهرنویسان وجود دارد (البته برای برخی مزایا، برگشت زدن الزامیست).
جنبه کیفری	فقط جنبه حقوقی و مدنی دارد.	در صورت رعایت شرایط قانونی، می تواند جنبه کیفری داشته باشد (حبس برای صادرکننده چک بلامحل).

مسئولیت تضامنی در سفته: مفهوم و اهمیت آن

یکی از مهم ترین مزایای واخواست سفته، حفظ مسئولیت تضامنیه. مسئولیت تضامنی یعنی چی؟ یعنی وقتی چندین نفر (مثلاً صادرکننده، ظهرنویسان و ضامنین) پای یک سفته هستن، همه اونا به صورت تضامنی مسئول پرداخت کل مبلغ سفته هستن. یعنی شما می تونید برای دریافت تمام پولتون، به هر کدوم از اونا که فکر می کنید توانایی پرداخت داره، مراجعه کنید و کل مبلغ رو ازش مطالبه کنید. اون فردی که پول رو پرداخت کرده، بعداً می تونه از بقیه سهم خودش رو بگیره. این مسئولیت تضامنی باعث میشه شانس شما برای وصول سفته خیلی بیشتر بشه، اما یادتون باشه که برای حفظ این حق، باید واخواست سفته رو تو مهلت قانونی خودش انجام بدید.

سفته بدون واخواست به موقع، مزیت مسئولیت تضامنی ظهرنویسان و ضامنین را از دست می دهد و مانند یک سند عادی عمل می کند.

نتیجه گیری

همانطور که دیدید، واخواست سفته یک فرآیند حقوقی مهمه که اگه سفته تون پرداخت نشد، حتماً باید انجامش بدید. فهمیدیم که اصلی ترین جایی که واخواست سفته کجا انجام میشود، دفاتر خدمات الکترونیک قضایی هستن و بعد از اون، پیگیری ها از طریق دایره واخواست دادگستری انجام میشه. رعایت مهلت واخواست سفته، که معمولاً ۱۰ روز از سررسید یا ابلاغ اظهارنامه است، خیلی حیاتیه تا مزایای تجاری سفته رو از دست ندید.

همچنین، با هم دیدیم که بعد از واخواست، دو مسیر اصلی برای اجرا گذاشتن سفته وجود داره: یکی از طریق دادگاه که جامع تره و شامل ضامنین هم میشه، و اون یکی از طریق اداره ثبت که سریع تره اما فقط علیه صادرکننده قابل اجراس. مدارک لازم برای واخواست سفته و هزینه واخواست سفته هم موضوعاتی بودن که با جزئیات بهشون پرداختیم. یادتون باشه که حتی اگه مهلت واخواست رو از دست دادید یا سفته تون سفته تاریخ گذشته است، باز هم می تونید برای وصول سفته اقدام کنید، هر چند با محدودیت هایی همراه خواهد بود.

در نهایت، پیچیدگی های این مسائل حقوقی نشون میده که اگه می خواید بهترین نتیجه رو بگیرید و از حق و حقوقتون دفاع کنید، بهتره حتماً با یک وکیل متخصص مشورت کنید. وکیل می تونه شما رو تو تمام مراحل پیگیری سفته، از واخواست تا توقیف اموال با سفته، راهنمایی کنه و کمک کنه تا مسیر رو سریع تر و مطمئن تر طی کنید.