عفونت های شایع دوران بارداری

عفونت‌های شایع دوران بارداری، علائم، پیشگیری و درمان

دوران بارداری یکی از زیباترین و در عین حال حساس‌ترین دوره‌های زندگی هر زن است. در این دوران، بدن تغییرات زیادی را تجربه می‌کند و سیستم ایمنی نیز برای حمایت از جنین کمی ضعیف‌تر عمل می‌کند. همین موضوع باعث می‌شود که احتمال ابتلا به برخی عفونت‌ها افزایش پیدا کند. برخی از این عفونت‌ها ممکن است خفیف باشند و خودبه‌خود برطرف شوند، اما بعضی دیگر می‌توانند برای مادر یا جنین خطرناک باشند.

در ادامه به‌صورت کامل و علمی بررسی می‌کنیم که عفونت‌های شایع در دوران بارداری کدامند، چه علائمی دارند، چطور تشخیص داده می‌شوند و مهم‌تر از همه، چگونه می‌توان از آن‌ها پیشگیری کرد. همچنین در پایان، تجربه چند مادر باردار و پرسش‌های متداول کاربران اینترنت را هم مرور می‌کنیم تا دیدی کامل و واقعی‌تر از موضوع داشته باشید.

چرا در دوران بارداری احتمال عفونت بیشتر است؟

در دوران بارداری، تغییرات زیادی در بدن اتفاق می‌افتد:

• افزایش سطح هورمون‌ها

• کاهش قدرت سیستم ایمنی

• تغییر در فلور میکروبی واژن

• افزایش جریان خون در دستگاه تناسلی

این تغییرات از یک سو برای حفظ بارداری لازم‌اند، اما از سوی دیگر محیطی مناسب برای رشد برخی میکروب‌ها فراهم می‌کنند. نتیجه اینکه احتمال ابتلا به عفونت‌های واژن، ادراری و حتی ویروسی در این دوران افزایش پیدا می‌کند.

برای دریافت نوبت از دکتر زنان، زایمان و نازایی یاسوج به لینک درج شده مراجعه کنید و در بین متخصیین با دانش نوبت خود را به راحتی دریافت کنید.

 انواع عفونت‌های شایع دوران بارداری

در ادامه به مهم‌ترین عفونت‌هایی که در دوران بارداری بیشتر دیده می‌شوند می‌پردازیم

1. عفونت ادراری

یکی از شایع‌ترین مشکلات دوران بارداری، عفونت مجاری ادراری است. رحم در حال رشد ممکن است روی مثانه فشار بیاورد و مانع تخلیه کامل ادرار شود. در نتیجه باکتری‌ها راحت‌تر رشد می‌کنند.

علائم:

• سوزش هنگام ادرار

• احساس تکرر ادرار

• درد زیر شکم

• بوی بد ادرار

• تب (در موارد شدید)

درمان:
با تجویز پزشک، آنتی‌بیوتیک‌های ایمن برای بارداری (مانند آموکسی‌سیلین یا سفالکسین) استفاده می‌شود. نوشیدن آب زیاد و تخلیه به‌موقع مثانه هم کمک زیادی می‌کند.

2. عفونت قارچی واژن

در اثر افزایش هورمون استروژن، محیط واژن در بارداری قلیایی‌تر می‌شود و این شرایط رشد قارچ «کاندیدا» را آسان‌تر می‌کند.

علائم:

• ترشحات سفید و پنیری شکل

• خارش و سوزش واژن

• قرمزی و التهاب اطراف ناحیه تناسلی

درمان:
پمادهای ضدقارچ موضعی مانند «کلوتریمازول» و «میکونازول» (با تجویز پزشک). خوددرمانی در بارداری به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.

3. عفونت باکتریایی واژن (واژینوز باکتریایی)

در این نوع عفونت، تعادل باکتری‌های طبیعی واژن به هم می‌خورد و باکتری‌های مضر افزایش می‌یابند.

علائم:

• ترشحات خاکستری با بوی ماهی

• خارش یا سوزش خفیف

• گاهی بدون علامت

اهمیت:
در صورت عدم درمان ممکن است باعث زایمان زودرس یا پارگی زودرس کیسه آب شود.

درمان:
داروهای آنتی‌بیوتیکی مانند مترونیدازول یا کلیندامایسین طبق نظر پزشک.

4. عفونت ویروسی (هرپس تناسلی)

ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۲ می‌تواند در بارداری خطرناک باشد، به‌ویژه اگر در اواخر بارداری بروز کند.

علائم:

• تاول‌های دردناک اطراف ناحیه تناسلی

• تب و بدن‌درد

• سوزش ادرار

درمان:
داروهای ضدویروس (مثل آسیکلوویر) تحت نظر پزشک. در برخی موارد، اگر عفونت فعال باشد، زایمان سزارین توصیه می‌شود تا از انتقال ویروس به نوزاد جلوگیری شود.

5. توکسوپلاسموز

عفونتی است که معمولاً از طریق مصرف گوشت نیم‌پز یا تماس با مدفوع گربه منتقل می‌شود.

علائم:
اغلب بدون علامت، اما ممکن است باعث تب، ضعف، یا بزرگی غدد لنفاوی شود.

خطر برای جنین:
ممکن است باعث سقط جنین، ناهنجاری‌های چشمی یا مغزی شود.

پیشگیری:

• اجتناب از تماس با گربه‌ها و مدفوع آن‌ها

• شستن کامل سبزیجات

• پخت کامل گوشت

6. سیتومگالوویروس (CMV)

یکی از ویروس‌های خطرناک دوران بارداری است که از طریق بزاق، ادرار یا تماس نزدیک منتقل می‌شود.

علائم:
اغلب خفیف شبیه سرماخوردگی، اما در جنین می‌تواند باعث مشکلات عصبی یا شنوایی شود.

پیشگیری:
رعایت بهداشت دست‌ها، پرهیز از تماس با ترشحات کودکان خردسال.

7. استرپتوکوک گروه B (GBS)

این باکتری در واژن یا مقعد برخی زنان وجود دارد. در بارداری می‌تواند به جنین منتقل شود.

اهمیت:
ممکن است باعث عفونت ریوی یا مننژیت در نوزاد شود.

تشخیص:
آزمایش در هفته ۳۵ تا ۳۷ بارداری.

درمان:
در صورت مثبت بودن تست، هنگام زایمان آنتی‌بیوتیک تزریقی داده می‌شود.

جدول مقایسه‌ای عفونت‌های شایع بارداری

روش‌های پیشگیری از عفونت در دوران بارداری

پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. برای کاهش احتمال عفونت، نکات زیر را رعایت کنید:

1. رعایت بهداشت شخصی: استفاده از لباس زیر نخی، تعویض روزانه آن و خشک نگه‌داشتن ناحیه تناسلی.

2. نوشیدن آب کافی: حداقل ۸ لیوان در روز برای پیشگیری از عفونت ادراری.

3. پرهیز از دوش واژینال: باعث برهم‌زدن تعادل باکتری‌های مفید واژن می‌شود.

4. تغذیه سالم: مصرف میوه، سبزیجات تازه و ماست پروبیوتیک برای تقویت ایمنی.

5. رعایت روابط جنسی ایمن: استفاده از کاندوم در صورت ابتلای همسر به عفونت.

6. پرهیز از مصرف خودسرانه دارو: برخی داروها در بارداری خطرناک هستند.

7. بررسی منظم توسط پزشک: غربالگری عفونت‌ها به‌ویژه در سه‌ماهه سوم ضروری است.

نوبت نت بزرگترین وبسایت نوبت دهی پزشکان در ایران که در تمامی تخصص ها و شهر های ایران به ویژه پزشکان یاسوج نوبت فعال پزشکی دارد.

تجربه‌های بیماران (نظرات کاربران)

نرگس، ۲۹ ساله، هفته ۲۴ بارداری:

“در ماه ششم بارداری دچار خارش و ترشحات سفید شدم. اول فکر کردم طبیعی است ولی پزشکم گفت عفونت قارچی دارم. با یک پماد مخصوص و مصرف ماست پروبیوتیک، بعد از چند روز کاملاً خوب شدم.”

سارا، ۳۲ ساله:

“من دو بار در بارداری دچار عفونت ادراری شدم. با اینکه خیلی اذیت‌کننده بود، اما چون سریع به پزشک مراجعه کردم، مشکلی برای بچه پیش نیومد. یاد گرفتم هر وقت احساس سوزش دارم، سریع اقدام کنم.”

لیلا، ۲۷ ساله:

“توی آزمایش هفته ۳۶ مشخص شد استرپتوکوک گروه B دارم. اولش ترسیدم ولی دکتر گفت فقط باید حین زایمان آنتی‌بیوتیک تزریق بشه. نوزادم سالم به دنیا اومد.”

مریم، ۳۵ ساله:

“من همیشه فکر می‌کردم عفونت‌ها بی‌خطرن، اما وقتی فهمیدم واژینوز باکتریایی می‌تونه باعث زایمان زودرس بشه، خیلی مراقب‌تر شدم.”

توصیه‌های تغذیه‌ای برای پیشگیری از عفونت

• ماست طبیعی و کفیر: سرشار از پروبیوتیک و مؤثر در حفظ تعادل فلور واژن

• میوه‌های غنی از ویتامین C (پرتقال، توت‌فرنگی، فلفل دلمه‌ای): تقویت‌کننده سیستم ایمنی

• سیر تازه: خاصیت ضدباکتریایی طبیعی

• اجتناب از غذاهای فرآوری‌شده و قند زیاد که محیط رشد قارچ را فراهم می‌کند

• آب نارگیل و آب ساده برای سم‌زدایی و سلامت کلی بدن

سؤالات متداول کاربران

1. آیا عفونت در بارداری باعث سقط جنین می‌شود؟

برخی عفونت‌ها مثل توکسوپلاسموز یا استرپتوکوک B در صورت درمان‌نشدن می‌توانند خطر سقط یا زایمان زودرس داشته باشند، اما بیشتر عفونت‌های واژینال با درمان به‌موقع بی‌خطر هستند.

2. آیا می‌توان از داروهای ضدعفونت بدون نسخه استفاده کرد؟

خیر در بارداری حتی داروهای ساده ممکن است خطرناک باشند. همیشه باید دارو با نسخه پزشک مصرف شود.

3. ترشحات در بارداری همیشه نشانه عفونت است؟

خیر، افزایش ترشحات در بارداری طبیعی است مگر اینکه رنگ، بو یا بافت غیرعادی داشته باشند.

4. آیا همسر باید درمان شود؟

در برخی عفونت‌ها مثل قارچی یا هرپس، بله. چون احتمال انتقال مجدد وجود دارد.

5. بهترین زمان برای انجام آزمایش عفونت چیست؟

اگر علائم دارید فوراً، اما به‌صورت روتین در سه‌ماهه سوم آزمایش واژن برای استرپتوکوک B انجام می‌شود.

نکات مهم هنگام مراجعه به پزشک

هنگام مراجعه برای بررسی عفونت، حتماً موارد زیر را اطلاع دهید:

• هفته بارداری

• داروهای مصرفی

• سابقه حساسیت دارویی

• سابقه زایمان زودرس یا عفونت‌های قبلی

پزشک بر اساس این اطلاعات بهترین دارو را تجویز می‌کند تا هم برای مادر و هم برای جنین ایمن باشد.

جمع‌بندی

عفونت‌های دوران بارداری اگرچه شایع هستند، اما با آگاهی، رعایت بهداشت و پیگیری پزشکی به‌موقع می‌توان به‌راحتی از عوارض آن‌ها جلوگیری کرد. مهم است که هیچ علامتی را ساده نگیرید و در صورت مشاهده خارش، سوزش، تب یا ترشح غیرعادی فوراً به پزشک مراجعه کنید.