درباره یک عملیات لو رفته/ ماجرای آن ۱۵ جوان مجرد که پیشتاز شدند

به گزارش خبرگزاری ویکی سلامت به نقل از تارنمای مرکز اسناد تحقیقات و نشر معارف دفاع مقدس عملیات کربلای ۴ باید در ساعت ۲۲:۳۰ مورخه ۱۳۶۵/۱۰/۳ آغاز می شد. به همین خاطر غواص های خودی ساعاتی قبل به سمت خط دشمن حرکت کردند.

ظاهراً عملیات آن طور که باید و شاید در کنترل فرماندهان قرار نگرفت و یگان ها با توجه به نوع وضعیت و هوشیاری و عکس العمل دشمن به محض رسیدن به ساحل درگیر شدند و نیروهای عمل کننده فقط توانستند در برخی از جزایر عراق نفوذ و در بعضی مناطق نیز به صورت موضعی رخنه کنند.

در مقابل نیروهای دشمن با پرتاب پی درپی منور و اجرای بمباران شدید در خط مقدم طرفین و کنار نهر عرایض (عقبه برخی از یگان ها) و هم چنین اجرای آتش مؤثر روی رودخانه اروند عملاً سازمان غواص ها و نیز نیروهای موج دوم و سوم را به هم زد. به طوری که نیروهای یگان های مجاور بعضاً پراکنده شده و اغلب نمی توانستند روی هدف عمل کنند.

یکی از مناطق حساس عملیات جزیره ام الرصاص و بوارین بود که به رغم تلاش بسیاری که برای تصرف آن انجام شد به خاطر هوشیاری دشمن امکان ادامه درگیری از میان رفت.

دشمن با شلیک پرحجم تیربار روی آب از عبور نیروها از تنگه ام الرصاص -بوارین جلوگیری کرد. به خاطر حساسیتی که دشمن نسبت به ام الرصاص  داشت در پدافند آن از ۹ رده مانع طبیعی و مصنوعی بهره می برد به گونه ای که هرگاه از هر خط عقب رانده می شد در خط بعدی که نسبت به خط قبلی اشراف و تسلط داشت مقاومت می کرد.

در این حال با توجه به هوشیاری دشمن امکان ادامه عملیات میسر نبود؛ لذا به منظور جلوگیری از تلفات بیش تر نیروها و حفظ قوا و طراحی مجدد عملیات آتی از ادامه نبرد اجتناب شد.

روایت آزاده دفاع مقدس؛ غلامرضا علیزاده

غلامرضا علیزاده از آزادگان و رزمندگان دفاع مقدس که در جنگ تحمیلی به عنوان یکی از غواصان گردان یونس لشکر امام حسین (ع) خدمت می کرده و اتفاقاً در همین عملیات کربلای ۴ به اسارت دشمن بعثی درآمده است در کتاب خاطراتش؛ «فرار از خود» به بیان خاطرات خود از این عملیات پرداخته که به مناسبت سالروز عملیات در دو بخش منتشر می شود:

منطقه عملیاتی مورد نظر بین ابوالخصیب (نام نهر و شهری در جنوب بصره عراق) و شلمچه قرار داشت و مرکز آن نخلستان های اطراف اروندرود حدفاصل جزیره بلجانیه تا بصره با عرض ۴ تا ۵ کیلومتر و طول حدود پانزده کیلومتر در نظر گرفته شده بود.

فرصتی پیش آمد و در مخیله ام عملیات کربلای ۳ را مرور می کردم و خیلی دلم می خواست این بار هم مثل آن عملیات نقش مؤثر و چشمگیری داشته باشم و انگار خدا نگاهی به دلم کرد چون از پیش بچه ها که می آمدم مرتضی شاه چراغی مرا صدا کرد و گفت علیزاده! کجایی دارم دنبالت می گردم.

گفتم خدمت شماییم. فرمایشی داری بفرما. گفت: خیلی سریع برو و چهارده پانزده نفر مجرد و زبروزرنگ مثل خودت را از گردان انتخاب و مشخص کن و بیا!

سریع آمدم و پانزده نفر از بچه های زبروزرنگ و زبل و با تجربه را انتخاب کردم. بعد شاهچراغی گفت: بوی آن می آید که انگار دشمن متوجه شده که ما از این منطقه قصد انجام عملیات داریم و فرماندهان لشکر ما به این نتیجه رسیده اند که اگر به این عملیات برویم تلفات زیادی خواهیم داد. به همین دلیل به حاج حسین خرازی پیشنهاد شده که یک گروه پانزده نفری را به عنوان پیشتاز بفرستیم که وضع را بررسی کنند. اگر اوضاع مناسب بود بی سیم می زنند و بقیه یگان ها هم می روند. در غیر این صورت نمی رویم و تلفاتش کمتر و در حد همین ۱۵ نفر خواهد بود و سایر نیروهای لشکر در دام نمی افتند و از بروز فاجعه ای بزرگ تر جلوگیری می شود.

هر طوری بود ۱۵ نفر را انتخاب و جدا کردم. در همین حین هواپیماهای عراقی آمدند و آن جا را بمباران کردند. همه دویدند و به سنگرها رفتند. من بیرون ایستاده بودم. بچه های لشکر ۲۵ کربلا کنار ما درون کانال ها بودند. جنگنده عراقی کالیبر را در بین آن ها گرفت و رفت.

گفتم: یا ابالفضل (ع) و برای کمک به مجروحان رفتم. آمبولانس ها سریع آمدند و این ها را به بیمارستان های صحرایی نزدیک بردند. فکر کنم آن روز سی چهل نفر در آن کانال ها شهید و حدود شصت هفتاد نفر مجروح شدند.

همان شب قرار بود عملیات بشود و آن ها بخشی از نیروهای شان را از دست دادند و اوضاع شان قدری دگرگون شد. فرمانده شان هم مرتضی قربانی بود.

بعد به اتفاق آقای شاه چراغی پیش حاج احمد موسوی رفتیم. حاج احمد گفت: شما باید به عنوان پیشتاز جلو بروید و مأموریت تان برگشت ندارد یا اسیر یا شهید می شوید. این گروه پیشتاز وظیفه اش این است که راه را باز و پاک سازی کند و سنگرهای کمین و نگهبان ها را از سر راه بردارد تا کسی روی بچه ها دید نداشته باشد و نیروهای عمل کننده با آزادی بیش تری حرکت کنند. شما هم برادر علیزاده! مسئول این گروه هستید…

جالب بود که همه مشتاق بودند و می خواستند جلو بروند و پیشتاز باشند و دوست داشتند که عضو این گروه بشوند. از این گروه پیشتاز پانزده نفره با خودم ۱۳ نفر نیروی عادی یک تخریبچی و یک بی سیم چی بودند. تخریبچی یاسینی و بی سیم چی ما مهرداد عزیزاللهی بود.

همه روحیه شهادت طلبی داشتند و همه عاشق این بودند که از این کارهای مهیج و ویژه بکنند و کسی نداشتیم که از زیر چنین کار خطرناکی در برود.

این ۱۵ نفر از شدت خوشحالی در پوست خودشان جای شان نبود و هرکسی می گفت: خدا توفیق داده است که من هم جزو این ها باشم. بعد همدیگر را در آغوش گرفتیم و از هم حلالیت طلبیدیم و قول و قرارهای دنیا و آخرت مان را گذاشتیم.

چون برگزیده شده بودیم و همه نگاه و امید ویژه ای به حاصل کار ما بسته بودند بار سنگینی بر دوش خود احساس می کردیم و گریه مان گرفته بود.

ساعت هشت شب شد و هوا تاریک و فوق العاده سرد بود. آن لحظه یک نم باران هم می آمد. منطقه روشن بود و عراقی ها مرتب و پی درپی منور می زدند. ما در گرما و سرما آموزش دیده بودیم و همه ما آمادگی اش را داشتیم. ولی شاید قدری استرس عملیات هم ما را گرفته بود و سرما را بیش تر حس می کردیم.

آرام آرام لب آب رسیدیم. وارد آب شدیم. آن هم با ماسک ها و اسنور کلرهایی که داشتیم و تقریباً یک وجب از آب بیرون بود. یعنی سر نیروهای ما پایین بود و حرکت می کردند ما طوری تمرین کرده بودیم که اگر مثلاً یک نفر روبه روی ما در خشکی می ایستاد یک اسنورکلر می دید و فکر می کرد یک نفر در حال آمدن یا رفتن است.

البته در اروند بعضی وقت ها تعادل به هم می خورد. سرم را گاه گداری از آب بالا می آوردم تا ببینم کجاییم؟ یک موج کوچک آب تکان می خورد و منورهایی را که شلیک می شد با نور قرمز یا سبز و یا آبی روی آب می دیدم. برای من صحنه جالبی بود و این کارها را خیلی دوست داشتم.

ما در مسیر در حال رفت بودیم و کم کم به صد متری دو جزیره ماهی و ام الرصاص  رسیدیم. من دیگر سرم را از آب بیرون آورده بودم. عراقی ها یک فانوس دریایی و دکل در این جزیره و یکی هم در آن جزیره زده بودند.

نگهبان شان داشت آن بالا سیگار می کشید و یک رادیو هم به گوشش چسبانده بود و ترانه عربی گوش می کرد. آن قدر نزدیک بودیم که صدای رادیوی او را می شنیدیم. ما باید از فاصله بین این دو دکل رد می شدیم. فقط صدای قورباغه ها و جیرجیرک و موج های کوتاه آب به ساحل و نیزارها شنیده می شد.

دلم می خواست حتماً به هدف مان برسیم و کارمان را به نحو احسن انجام بدهیم. سر اسلحه ام را به بالا گرفته بودم و به بچه ها گفتم: هر لحظه ممکن است نگهبان های مستقر در دکل ها ما را ببینند و از آن بالا شلیک کنند. اگر این اتفاق افتاد از پایین آن ها را می زنیم و فرصت عکس العمل بیش تر را از آن ها می گیریم.

این نکات را در توجیه عملیات به ما گفته و تأکید کرده بودند که دشمن بی بروبرگرد و حتماً شما را در آب می بیند و یک درصد احتمال دارد که موفق شوید و به آن طرف برسید. اگر دشمن شروع به تیراندازی کرد و آتش ریخت شما هم به آن ها تیراندازی کنید و درگیر شوید بعد هم ما سایر نیروها را می فرستیم.

از توی آب به افراد مستقر در دکل نگاه می کردم و با خودم می گفتم یا ابالفضل (ع)! الآن است که بزند و درگیری شروع بشود. این کار هم طوری نبود که بشود از زیرش دررفت و بگویی به جایی لطمه نمی خورد.

قضیه بسیار حساس و بین مرگ و زندگی خودت و دوستان و هم رزمانت بود و شوخی و سهل انگاری و مسئولیت ناپذیری برنمی داشت. دیگر آن لحظه ترس و این چیزها معنا نداشت. من فقط به هدف مان فکر می کردم و می گفتم: خدایا! خودت کمک کن که من این کاری را که قرار است انجام بدهم به نحو احسن به جای مطلوبی برسانم.

دیدم یکی دو بار نگهبان عراقی روی آب را نگاه کرد و ما هم پایین پایش داشتیم رد می شدیم. دو ساعتی از آمدن ما در آب می گذشت. الحمدالله مشکلی پیش نیامده بود و دشمن ما را ندید و ما به جزیره بلجانیه و نزدیک سیم خاردارها و موانع خورشیدی رسیدیم.

منبع:

فضل الله صابری رضا اعظمیان جری فرار از خود مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس: نشر مرزوبوم حوزه هنری استان اصفهان تهران ۱۴۰۱ صص ۲۲۳ ۲۲۴ ۲۲۵ ۲۲۶ ۲۲۷ ۲۲۸ ۲۲۹ ۲۳۰ ۲۳۱ ۲۳۲ ۲۳۳

۲۵۹